Ouderschapsverlof: alles wat je hierover moet weten

Ouderschapsverlof is bedoeld om tijd door te brengen met je kinderen zonder je werk te verliezen. Ouderschapsverlof is een kostbaar recht dat je helpt om de balans tussen werk en privé te behouden. In deze blog duiken we dieper in wat ouderschapsverlof inhoudt, wie er recht op heeft, hoe lang het duurt, en hoe je het kunt aanvragen.

Wat is ouderschapsverlof?

Ouderschapsverlof is een vermindering van je werktijd die je kan opnemen voor kinderen jonger dan 12 jaar. Elke medewerker heeft het recht om ouderschapsverlof te vragen. Dit geldt voor zowel biologische ouders, zowel vader als moeder, als voor adoptieouders. Het is een individueel recht; dat betekent dat je bijvoorbeeld je eigen verlofdagen niet kunt overdragen naar je partner.

Wat zijn de voorwaarden voor ouderschapsverlof?

Het is noodzakelijk dat je minimaal 12 van de afgelopen 15 maanden bij je huidige werkgever in dienst bent geweest en je aanvraag indient uiterlijk 2 maanden en op zijn vroegst 3 maanden vóór de beoogde startdatum. Het recht op ouderschapsverlof is van toepassing per kind dat aan de leeftijdseis van 12 jaar voldoet. 

Hoe lang duurt ouderschapsverlof?

Goed nieuws: je kan het ouderschapsverlof op verschillende manieren opnemen! Of je nu een paar maanden tijd wil doorbrengen met je kinderen of liever deeltijds wil werken, er is voor elk wat wils:

• 4 maanden volledig vrij: voltijds ouderschapsverlof
• 8 maanden halftijds werken: 1/2de ouderschapsverlof
• 20 maanden vier dagen per week: 1/5de ouderschapsverlof
• 40 maanden negen dagen op tien werken: 1/10de ouderschapsverlof (maar alleen als je werkgever dit toestaat).

Belangrijk om te weten: als je kiest voor ouderschapsverlof van 1/10de, heb je de mogelijkheid om wekelijks een halve dag vrij te nemen of elke twee weken een volledige dag als je een voltijdse baan hebt. Perfect voor die woensdagnamiddagen of een volledige dag om de twee weken met je kids!

Moet ik ouderschaspverlof in één keer opnemen?

Neen. Je kan je ouderschapsverlof opnemen in aparte blokken, te kiezen uit:

• 1 maand voltijds (maximaal 4 maanden)
• 2 maanden halftijds (maximaal 8 maanden)
• 5 maanden 1/5e werktijd (maximaal 20 maanden)
• 10 maanden 1/10e werktijd (maximaal 40 maanden)

Heeft ouderschapsverlof gevolgen voor mijn loon?

Gedurende het ouderschapsverlof krijg je een onderbrekingsvergoeding van de RVA (Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening), dat een een gedeeltelijke vervanging van je salaris is. Het bedrag van deze uitkering hangt af van je gezinssituatie en het soort verlof dat je opneemt. Je kan je uitkering berekenen via Break@Work.

Ouderschapsverlof aanvragen: hoe doe je dat?

Als je werknemer bent, heb je idealiter een goede communicatie met je werkgever, de HR-dienst of je directe overste. Een informeel gesprek om je te informeren over de mogelijkheden binnen jouw job geniet uiteraard de voorkeur, alvorens je de officiële stappen onderneemt.

Ouderschapsverlof officieel aanvragen verloopt in twee aparte stappen:

Stap 1 :

Breng je werkgever schriftelijk op de hoogte van je intentie om ouderschapsverlof aan te vragen. Dit moet je doen via aangetekend schrijven of persoonlijke overhandiging, met een ontvangstbewijs.

Je moet vermelden:

• Het type thematisch verlof
• De vorm van onderbreking (voltijds, halftijds, 1/5de, 1/10de)
• De begindatum en de duur van de gewenste onderbreking
• Voor halftijds, 1/5de of 1/10de ouderschapsverlof moet je ook aangeven hoe je je prestaties wil verminderen.

Wanneer ouderschapsverlof aanvragen?

De schriftelijke kennisgeving aan de werkgever moet tussen 3 maanden en 2 maanden vóór de gewenste begindatum worden ingediend, afhankelijk van het type werkgever.

Stap 2:

Dien een aanvraag in bij de RVA. Dit doe je als:

• De begindatum van het verlof is overeengekomen met de werkgever.
• Je werkgever akkoord gaat met bepaalde flexibiliseringen, zoals 1/10 ouderschapsverlof.

Je kunt onderbrekingsuitkeringen aanvragen en de RVA informeren over de toegekende periode van verlof door de werkgever. Zelfs als je geen uitkeringen aanvraagt, moet je een aanvraag indienen bij de RVA, zodat zij op de hoogte zijn van de periode die je werkgever heeft toegekend.

Voor gelijk welke vorm van thematisch verlof (zoals ouderschapsverlof er eentje is), moet je de aanvraag vervolledigen via de RVA. Dus als je achteraf een nieuwe aanvraag wil doen of je ouderschapsverlof wil verlengen, moet dit via de RVA aangevraagd worden. De aanvraag bij de RVA moet je volgen voor elke aanvraag om thematisch verlof, zowel voor nieuwe aanvragen als voor latere verlengingen.

Wat je zeker niet mag vergeten te doen is het startbedrag aanvragen. Je kan het geld gebruiken voor alles wat je kindje nodig heeft. Werk je er de kinderkamer mee af, vul je er de pamperrekening mee aan of koop je er liever kinderkleren mee? Aan jou de keuze. Je krijgt het startbedrag ten vroegste twee maanden voor de geboorte.

Ben je zelfstandige? Dan heb je ook recht op betaald zwangerschapsverlof! Lees hier er hier meer over.