Kind ten laste nemen: bij welke ouder?

De keuzes die je maakt over welke ouder de kinderen fiscaal ten laste neemt, kunnen grote financiële voordelen opleveren. Of je nu feitelijk samenwoont, gescheiden bent of in een co-ouderschapssituatie zit, we bespreken al deze situaties in dit artikel.

Hoe kind ten laste nemen

Elke persoon heeft een bepaald deel van zijn inkomen dat vrijgesteld is van belasting, bekend als de belastingvrije som. Als je kinderen ten laste hebt, wordt dit vrijgestelde bedrag groter, wat betekent dat je over een kleiner deel van je inkomen belasting betaalt en dus minder belastingen verschuldigd bent. De kinderen ten laste op je loonbrief kan je dus financiële voordelen opleveren.

Feitelijk samenwonend

Als je afzonderlijke aangiftes indient, dus als je feitelijk samenwoont, mag je elk jaar kiezen welke partner de kinderen fiscaal ten laste neemt. Deze partner profiteert van een belastingvoordeel voor elk kind ten laste en krijgt een verhoogde belastingvrije som als 'alleenstaande met kinderen'.

Als de ouders van een kind een feitelijk gezin vormen, kan dat kind maar ten laste zijn van diegene die als gezinshoofd beschouwd wordt. Als je een feitelijk gezin vormt, moet je zelf bij het invullen van uw aangifte aanduiden wie van beiden het kind ten laste neemt en bijgevolg als gezinshoofd wordt beschouwd. 

Opgelet! Eenzelfde kind kan nooit tegelijkertijd door meerdere personen ten laste worden genomen.

Gehuwd

Bij een gezamenlijke aangifte (in een huwelijk) profiteert meestal de partner met het hoogste inkomen van het recht op deze verhoogde belastingvrije som voor de kinderen.

De grootte van je belastingvrije som hangt af van verschillende factoren, zoals het aantal kinderen ten laste, of er een kind met een handicap is, en of je een alleenstaande ouder bent.

Er zijn enkele belangrijke voorwaarden voor deze belastingverminderingen:

• Het kind moet geregistreerd staan op hetzelfde adres als de ouder.
• Op 1 januari van het belastingjaar moet het kind deel uitmaken van het gezin. Bijvoorbeeld: als je in juni 2025 je belastingaangifte doet voor het jaar 2024, moet het kind op 1 januari 2025 bij jou ingeschreven zijn.
• Het kind mag geen eigen inkomen hebben dat boven een bepaalde grens uitkomt. Eventuele alimentatie voor het kind wordt hierbij deels meegerekend.
• Het kind mag geen inkomsten ontvangen die voor jou als beroepslast gelden. Dit is bijvoorbeeld het geval als je zelfstandige bent en je kind betaalde vakantiewerk voor je verricht, en je dit loon als beroepslast aftrekt. In dat geval kan je kind niet fiscaal ten laste worden genomen.

Wie krijgt het belastingvoordeel voor kinderen ten laste bij een scheiding of co-ouderschap?

Als uw kinderen fiscaal bij u ten laste zijn, heeft u recht op een belastingvoordeel door een verhoging van uw belastingvrije som. Dit voordeel geldt normaal voor de ouder bij wie de kinderen officieel wonen.

Toch is het mogelijk om dit belastingvoordeel tussen ouders te verdelen onder bepaalde voorwaarden, volgens de fiscale co-ouderschapsregeling. Hier zijn de vier vereisten:

• U en de andere ouder leven niet in hetzelfde huishouden.
• Beide ouders dragen bij aan het onderhoud van de gemeenschappelijke kinderen.
• De kinderen verblijven evenveel bij beide ouders, zoals vastgelegd in:
• Een rechterlijke beslissing vóór 1 januari van het belastingjaar die zegt dat de huisvesting gelijk verdeeld is,
• Een akkoord, geregistreerd of bekrachtigd door een rechtbank voor 1 januari, dat expliciet de gelijke huisvesting en de bereidheid om de belastingvoordelen te delen vermeldt.
• Geen van beide ouders claimt onderhoudsuitkeringen voor de kinderen op hun belastingaangifte.

Weetje: Voor het jaar van de feitelijke scheiding wordt een gezamenlijke belastingaangifte ingevuld: De kinderen zijn ten laste van het gezin zonder te vermelden wie van beide partners de kinderen ten laste neemt.

Alles over de impact van scheiden op je kinderbijslag

Hoe kinderen ten laste veranderen

Als je feitelijk samenwoont of gescheiden bent, moet je elk een eigen belastingaangifte indienen. Elk jaar kun je dan kiezen welke van de twee partners de gezamenlijke kinderen fiscaal ten laste neemt.

Er zijn wel een paar regels waar je je aan moet houden om je kinderen fiscaal ten laste te kunnen hebben:

• De kinderen moeten ingeschreven staan op hetzelfde adres als de ouder bij wie ze fiscaal ten laste zijn;
• Op 1 januari van het belastingjaar moeten de kinderen deel uitmaken van het gezin van die ouder. Dus, als je in mei 2023 je belastingaangifte doet voor je inkomsten van 2022, moeten de kinderen op 1 januari 2023 bij jou ingeschreven staan.

Wil je meer weten over welke financiële voordelen je hebt als ouder?

Ontdek vijf fiscale voordelen voor ouders