De klok verzetten: waar komt deze gewoonte vandaan en hoe kunnen we ervoor zorgen dat dit vlot verloopt voor onze kinderen?

2 keer per jaar is het zover! De eindeloze cirkel draait door... Je kind heeft eindelijk opnieuw zijn/haar slaapritme gevonden, je kan eindelijk weer nachten doorslapen en genieten van een goede nachtrust... Maar dan is het weer zover, de klok wordt verzet! Waar komt deze gewoonte vandaan? En hoe kan je je kind zo goed mogelijk voorbereiden op deze uursverandering? Wij geven je graag wat meer uitleg en delen onze tips. 

Algemeen 

Onze dagelijkse planning zit vaak bomvol, we leven aan 100 per uur en onze gewoontes nemen vaak de bovenhand. We doen bepaalde dingen dus zonder erbij na te denken en we vergeten vaak waarom ze bestaan. Een mooi voorbeeld is de verandering van winter- naar zomeruur! We zijn het zo gewoon om de klok te verzetten (op onze smartphones moeten we hier zelfs niets voor doen!) dat we vergeten waarom we het doen en sinds wanneer we deze gewoonte hebben ingevoerd. 

Wanneer wordt de klok verzet?

• Tijdens het laatste weekend van maart verzetten we de klok van winter- naar zomeruur.

In de nacht van zaterdag op zondag zal de klok automatisch verspringen van 2 uur ‘s ochtends naar 3 uur ‘s ochtends. Je zal dus 1 uur minder lang kunnen slapen. 

• Tijdens het laatste weekend van oktober verzetten we de klok van zomer- naar winteruur. 

Het principe is hetzelfde als aan de start van het jaar. In de nacht van zaterdag op zondag zal de klok automatisch verspringen van 3 uur ‘s ochtends naar 2 uur ‘s ochtends. Je zal dus 1 uur langer kunnen slapen.

Waarom verzetten we de klok? 

We verzetten de klok om langer te kunnen genieten van de zon, zodat we energie kunnen besparen. Bij het verzetten van de klok van winter- naar zomeruur winnen we namelijk een uur zonlicht aan het einde van de dag. 

Deze maatregel werd echter ingevoerd in de jaren 70 en, doorheen de jaren, werd een eventuele energiebesparing nooit echt aangetoond. 

Zullen we binnenkort niet langer de klok verzetten? 

Doorheen de tijd rezen er tientallen vragen over het nut van de uursveranderingen met het winter- en zomeruur. En in navolging daarvan begon de Europese Commissie in 2019 met een onderzoek. De Lidstaten werd gevraagd om af te stappen van de uursveranderingen en om zelf een uur (winter- of zomeruur) te kiezen die het ganse jaar lang zal worden aangehouden. 

Deze verandering zou op korte tijd worden doorgevoerd, aangezien werd besloten om in 2020 af te stappen van het systeem waarin de klok wordt verzet. Jammer genoeg zorgde de coronacrisis ervoor dat deze beslissing werd uitgesteld. Normaal gezien zal deze moeten worden genomen in 2022. 

Wat gaan we beslissen in België?  

Momenteel staat het nog niet vast of België het winter- of zomeruur zal behouden. Naar aanleiding van de enquête van de Europese Commissie mochten de Belgen kiezen tussen het winter- en zomeruur. Daaruit blijkt dat 50% van de Belgen het winteruur zou willen aanhouden en 45% van hen zouden het zomeruur willen aanhouden. Het verschil is dus zeer klein. Bovendien moet er worden gekeken naar de beslissing die zal worden genomen door de aangrenzende Lidstaten. Zomer- of winteruur... We moeten nog even moeten wachten op de uiteindelijke beslissing! 

Voor de kinderen 

Maar hoe zit dat nu voor je kind(eren)? Sommige kinderen hebben het moeilijk om een slaapritme te vinden. Het is dan ook vaak interessant om te anticiperen op het verzetten van de klok. 

Op welke manier kan je de klok het best verzetten als je kind(eren) hebt? 

Een vast tijdschema en gewoontes helpen kinderen in hun dagelijks leven; het biedt hen een bepaald evenwicht, een bepaalde houvast en op die manier kunnen ze bepaalde angsten overwinnen en genieten van een goede nachtrust. Om je te helpen bij de uursverandering, moet je er dus aan denken om nieuwe planningen op te stellen of om kleine aanpassingen te doen in je dagelijkse leven. Op die manier voorkom je een te grote ontregeling van het goed geplande leven van je kind.  

Rituelen om in te voeren om hen te ondersteuning bij het verzetten van de klok...

• Enkele dagen voor het verzetten van de klok (over het algemeen volstaan 4 of 5 dagen), moet je de belangrijke momenten van de dag enkele minuten verschuiven. Op deze manier zal je kind na het verzetten van de klok niet helemaal worden overrompeld met allerhande veranderingen van de ene dag op de andere. 
• Investeer in verduisterende gordijnen of rolluiken: als je de kamer goed verduistert voordat je je kind in bed legt, zal hij/zij sneller de slaap kunnen vatten en een goed onderscheid kunnen maken tussen de begrippen “dag en nacht”. Omgekeerd helpt dit principe ook als de dag vroeger begint. Als er geen licht binnendringt in de kamer, voorkom je het risico dat je kind vroeger dan voorzien ontwaakt. 
• Als je nog geen slaapritueel hebt, kan je proberen om er één in te voeren. Door iedere avond hetzelfde slaapritueel te doorlopen, kan je je kind helpen om sneller in slaap te vallen. Als je dus al een slaapritueel hebt ingevoerd voor het verzetten van de klok, kan dit bepaalde kinderen helpen om beter te begrijpen dat het tijd is om te gaan slapen. 
• Behoudt je kind het ritme van het winteruur en kan het zich niet aanpassen aan het zomeruur om te ontwaken? Vertel hem/haar dat hij/zij in bed moet blijven liggen, zodat je kind begrijpt dat het nog te vroeg is om op te staan en de dag te beginnen. 

In ieder geval mag je je geduld niet verliezen. Leg je kind ook uit dat het zich een beetje moet leren aanpassen. Als je echter merkt dat je kind zich helemaal niet kan aanpassen en dat hij/zij echt moeilijkheden ondervindt, kan je best contact opnemen met je huisarts. De tips van een professional zijn steeds afgestemd op de persoonlijke situatie van je kind en dat is het belangrijkste voor het welzijn van je kind. 

Zin om meer artikels te lezen over kinderen, activiteiten die je met hen kan doen of iets anders? 

Ons blog zit boordevol artikels over kinderen en hun ouders! 

Lees alle artikels op het blog