Zelfstandige in bijberoep: de voor- en nadelen

Als zelfstandige in bijberoep kan je perfect zelfstandig zijn én je huidige job behouden. Want met dat statuut combineer je je zelfstandige activiteit met je hoofdberoep bij een werkgever. Dat heeft voordelen – maar ook nadelen.

Kriebelt het om de sprong te wagen? Infino geeft je alle info die je nodig hebt. 

Wat is een zelfstandige in bijberoep?

Een "zelfstandige in bijberoep" is iemand die naast zijn hoofdberoep een eigen bedrijf runt. Dit betekent dat je een vaste baan hebt en daarnaast een bijberoep.

Om in aanmerking te komen, moet je minstens halftijds in loondienst werken. Daarnaast moet je minstens 235 uur per kwartaal werken.

Een voorbeeld hiervan is wanneer je een bediende bent die ook als kapper werkt. Bijvoorbeeld, als je een bediende bent die ook als kapper werkt. 

Dit bijberoep kan van alles zijn, van het verkopen van zelfgemaakte producten tot het aanbieden van consultatiediensten. Het belangrijkste is dat je niet volledig afhankelijk bent van de inkomsten uit dit bijberoep. Het is een manier om ondernemerschap te verkennen zonder de zekerheid van een vaste baan op te geven.

Let op: je nevenactiviteit mag niet concurreren met die van je werkgever. Ons advies? Bespreek vooraf je plannen met hem of haar. Zo vermijd je misverstanden, bijvoorbeeld over je beschikbaarheid in je huidige functie. 

De voorwaarden om zelfstandige in bijberoep te worden

Overweeg je om te starten als zelfstandige in bijberoep? Dat is slim gezien. Want zo krijg je een voorsmaakje van werken als zelfstandige en blijf je toch rekenen op een sociaal vangnet wanneer je bezigheden een moeilijke start kennen.

Kortom: het is de ideale test van je ondernemersidee. Om het statuut van zelfstandige in bijberoep te verkrijgen, moet je aan een van de volgende voorwaarden voldoen.

• Je werkt minstens 50 procent in de particuliere sector. 
• Je bent minstens 50 procent ambtenaar (8 maanden of 200 dagen per jaar). 
• Je bent statutair leerkracht (met vaste benoeming) voor minstens 60 procent in een voltijds lessenrooster. 
• Je bent geen statutair leerkracht en werkt minstens 50 procent van een volledig lessenrooster. 
• Je ontvangt een vervangingsinkomen met behoud van je pensioenrechten, bijvoorbeeld een vergoeding wegens arbeidsongeschiktheid, een werkloosheidsuitkering in het kader van ‘Springplank naar zelfstandige’, een vergoeding voor een voltijds tijdskrediet, enzovoort. 

Het verkrijgen van een BTW-nummer

Een BTW-nummer is een uniek identificatienummer dat je nodig hebt om BTW te kunnen aanrekenen en betalen. Je kunt je BTW-nummer aanvragen bij de Belgische belastingdienst FOD Financiën. Per kwartaal dien je dan je BTW-aangifte in te dienen.

Sociale rechten

Als zelfstandige bouw je sociale rechten op. Hoe? Door sociale bijdragen te betalen. Die worden berekend op basis van je beroepsinkomen. De bedragen variëren naargelang het statuut: als zelfstandige in bijberoep betaal je minder.

De keerzijde van de medaille? Als zelfstandige in bijberoep bouw je geen pensioen op – wél als zelfstandige in hoofdberoep. 

Deze bijdragen worden per kwartaal berekend en betaald. Het bedrag van deze bijdragen is afhankelijk van je netto belastbaar inkomen.

Financiële aspecten: netto belastbaar inkomen en kosten

Het financiële aspect van het starten van een bijberoep is een belangrijk onderdeel om te overwegen. Je netto belastbaar inkomen kan veranderen als je een bijberoep start, omdat je inkomsten uit je bijberoep worden toegevoegd aan je totale inkomen.

Daarnaast zijn er kosten verbonden aan het starten en runnen van een bijberoep. Deze kosten kunnen variëren afhankelijk van het type bedrijf dat je start. Het is belangrijk om deze kosten in overweging te nemen bij het plannen van je bijberoep.

Zelfstandige in bijberoep: de voordelen

Goed nieuws: dat zijn er veel! 

• Het eerste voordeel? De mogelijkheid om je maandloon aan te vullen met een tweede activiteit, natuurlijk. Je hebt dus twee inkomstenbronnen. 
• Je maakt je ondernemersdroom waar en test je idee, zonder de knoop door te hakken. 
• Een groot voordeel is dat je de kosten als zelfstandige in bijberoep kunt aftrekken van je belastbaar inkomen, wat fiscale voordelen oplevert.
• Je betaalt alleen sociale bijdragen als je inkomen een bepaald bedrag overschrijdt. 
• Zwangerschapsverlof, geboortepremies en andere geboortetoelagen? Daarvoor verandert er niets. Als jonge zelfstandige mama heb je recht op 105 gratis dienstencheques. Dit geldt als je als zelfstandige in bijberoep evenveel socialezekerheidsbijdragen betaalt als een zelfstandige in hoofdberoep.
• Als zelfstandige in bijberoep zijn de kosten vaak lager dan wanneer je volledig zelfstandig bent, omdat je al een vast inkomen hebt.

Zelfstandige in bijberoep: de nadelen

Het statuut brengt ook een aantal nadelen met zich mee. Hou hiermee rekening:

• Zelfstandig ondernemerschap kost veel tijd en investeringen – persoonlijk én financieel. 
• Je betaalt wel sociale premies, maar je krijgt er niet meer sociale rechten door. 
• Je maakt kosten voor kantoorinrichting, verplaatsingen, boekhouder, enzovoort. 
• Je inkomsten als zelfstandige worden bij je loon opgeteld. Het resultaat? Je komt waarschijnlijk in een hogere belastingschijf terecht. 

Helpende hand voor mama’s 

De combinatie van twee activiteiten is een uitdaging voor een jonge mama met weinig tijd. Bevind jij je in die situatie? Klop dan gerust aan bij Ferm. Dat is een Belgische vzw voor persoonlijke begeleiding. Ze bieden hulp op verschillende manieren: moederzorg, kinderopvang tot 12 jaar, huishoudelijke hulp of thuiszorg. 

Als zelfstandige mama (in spé) zit je waarschijnlijk met vragen. We schreven een aantal blogs over dit topic om jou alvast op weg te helpen. Klik hier voor het overzicht.

Conclusie en tips voor succes

Het starten van een bijberoep kan lonen, maar het komt ook met zijn eigen uitdagingen. Het is belangrijk om goed geïnformeerd te zijn en een duidelijk business plan te hebben. "Overnight success" bestaat niet. 

Tot slot, vergeet niet om te genieten van de reis. Succes komt met tijd, geduld en hard werken.